Εδώ παρουσιάζουμε έναν τύπο για να δούμε τα στοιχεία που χαρακτήριζαν συνήθως τις ελληνικές βρύσες, χωρίς όμως αυτό να είναι απόλυτο. Το βασικό χαρακτηριστικό αυτού του τύπου είναι πως έχουν κατασκευαστεί εξ ολοκλήρου από μάρμαρο. Το "τόξο" είναι ημικυκλικό και οι μαρμάρινες πλάκες που το απαρτίζουν είναι συνήθως τρεις με τη μεσαία να αποτελεί το "κλειδί "(κλείδωμα του τόξου). Στο μεσαίο μάρμαρο συνήθως υπάρχει σταυρός ή ροζέτα, ενώ δεξιά και αριστερά υπάρχουν δύο "ροζέτες" ή "ρόδακες "(ένα αρχαίο διαχρονικό κόσμημα, σύμβολο και φυλαχτό που η χρήση του άρχισε από την Μυκηναϊκή περίοδο -ρόδαξ, ρόδον, τριαντάφυλλο). Οι πλάκες που σχηματίζουν το "τόξο" μπορεί να είναι και δύο, σπανίως είναι μονοκόμματο.
Το επιστέγασμα στις τρεις μαρμάρινες πλάκες, είναι το εγκάρσιο τεθλασμένο "γείσο" ή κορνίζα. Το "στηθαίο" μπορεί να αποτελείται από πολλές μαρμάρινες πλάκες μία από τις οποίες φέρει την κτητορική επιγραφή. Στις πιο σύνθετες βρύσες το "στηθαίο" φέρει εγχάρακτες διακοσμήσεις "πλουμιά" (στολίδια), ενώ στις πιο απλές υπάρχουν μόνο μονοκόμματες πλάκες μαρμάρου.
Η πλάκα του κρουνού, φέρει πλουμιά ή και κυπαρίσσια. Ο κρουνός είναι απλός με μαρμάρινη εκροή. Το νερό τρέχει αδιάκοπα, ενώ πολλές φορές το έφραζαν με ένα πανί για να μη χάνεται. Σπάνια συναντάμε βρύσες που έχουν ως κρουνό λεονταροκεφαλή η οποία απαντάται στις βρύσες της αρχαίας Ελλάδας.
Τα στηρίγματα των πλακών που σχηματίζουν το τόξο, είναι οι "πεσσοί" (ή κίονες ή παραστάτες), που στην κορυφή τους φέρουν τα "επίκρανα". Οι "πεσσοί" συνήθως φέρουν ο καθένας από ένα διακοσμητικό "κυπαρίσσι" ή εγχάρακτες ραβδώσεις.
Στο κάτω μέρος της βρύσης, δεξιά και αριστερά, βρίσκονται οι πλάκες που έβαζαν τα λαγήνια για να γεμίσουν νερό και κεντρικά η γούρνα για τα υποζύγια.
No comments:
Post a Comment